Mustafa Halife’nin Hapishane Romanı “el-Kavka‘a” Üzerine Tematik Bir İnceleme A Thematic Analysis of Mustafa Khalifa’s Prison Novel "The Shell"

Abstract

İnsan, var olduğu ilk andan itibaren fıtratı gereği yaşadığı her türlü zorluğa göğüs gererek hayatta kalmayı başarmıştır. Ancak insanlıktan yoksun, kendi çıkarları için özgürlüğü bastırmayı meşru gören Ortadoğu’da, özellikle bazı Arap ülkelerindeki rejimlerin hakimiyetinde bulunan masum insanlar, en temel haklardan mahrum bırakılmış ve baskı altında tutulmuştur. Bu koşullar, sessiz çığlıklarını duyurabilecekleri en etkili alan olarak edebiyatı ön plana çıkarmıştır. Bu bağlamda, modern Arap edebiyatında hapishane romanı, haksız yere tutuklanan ve özgürlüklerini haykırdığı için karanlığın dibine çekilen masumların uğradığı zulmü anlatan ve yaşadıkları trajediyi görünür kılan bir edebi tür olarak önem kazanmıştır. Mustafa Halife, bu karanlık zindanlarda atılan yüzlerce, belki de binlerce masumdan biri olmuştur. Tedmur hapishanesinden çıktıktan sonra kendi kabuğuna çekilmek yerine, on yıl sonra da olsa cesaretini toplayıp o masumların haykırışlarını el-Kavkaʿa romanında dile getirmiştir. İncelenen el-Kavkaʿa adlı eserde, demokrasinin olmadığı, otoriter rejime başkaldıranların en ağır şekilde nasıl cezalandırıldığını anlatan  biyografik bir roman olarak kurgulanmıştır. el-Kavkaʿa romanının yayınlanmasının ardından, 2006 yılında Halife, Suriye rejiminin vereceği sert tepkiden çekinerek ailesiyle birlikte BAE’ne yerleşmiş ve burada hukuk alanında çalışmıştır. Daha sonra  Fransa’ya siyasi sığınma talebinde bulunmuş ve oraya yerleşmiştir.